Silicon Valley Bank in de problemen door stijgende rente: wat betekent dit jou?

De Silicon Valley Bank (SVB) haalde onlangs het nieuws omdat ze niet in staat was om aan haar financiële verplichtingen te voldoen. SVB is één van de grootste banken ter wereld en de grootste bankier van technologiebedrijven ter wereld. Naast Silicon Valley Bank zijn binnen één week tijd drie andere banken in de problemen gekomen. In dit artikel leggen we uit wat er is gebeurd en wat dit betekent voor de banksector.

Wie is Silicon Valley Bank?

Silicon Valley Bank (SVB) is een bank die zich richt op het bedienen van innovatieve bedrijven in technologie, life sciences, gezondheidszorg, energie, durfkapitaal, private equity en premium wijnindustrie. Het hoofdkantoor van de bank is gevestigd in Santa Clara, Californië, en het bedrijf heeft vestigingen in de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, China en India.

De bank werd opgericht in 1983 om de financiële behoeften van opkomende technologiebedrijven in Silicon Valley te ondersteunen. Sindsdien heeft de bank zich uitgebreid naar andere sectoren en regio’s. De bank heeft zich gepositioneerd als een belangrijke financier van startende bedrijven, met name in de tech-sector, en heeft een reputatie opgebouwd als een bank die risico’s durft te nemen.

SVB had in 2022 een totaal bezit van $ 212 miljard. De bank heeft de afgelopen jaren een sterke groei doorgemaakt en heeft haar activiteiten uitgebreid naar andere regio’s. In 2021 kondigde SVB aan dat het van plan is om zijn activiteiten in Europa verder uit te breiden en nieuwe kantoren te openen in Duitsland en Frankrijk.

Het probleem

Om het probleem bij SVB te begrijpen, is het belangrijk om te begrijpen hoe ons moderne monetaire systeem werkt. Onze monetaire systeem is gebaseerd op Fractional Reserve Banking, waarbij banken slechts 10% reserve op de bank hoeven te houden. De rest mogen zij investeren om zo rendement te maken. Met andere woorden, als jij 100 euro op de bank hebt, mag de bank 90 euro investeren in andere producten. Echter, op 26 maart 2020 is besloten om de reserve van 10% te verlagen naar 0%, wat betekent dat banken 100% van jouw 100 euro mogen investeren. We zijn dus overgestapt van Fractional Reserve Banking naar No Reserve Banking.

Nu rijst de vraag: waar worden deze gelden in geïnvesteerd? Grotendeels worden deze tegoeden geïnvesteerd in Amerikaanse staatsobligaties die een vast rentepercentage betalen. Dit komt doordat Amerikaanse staatsobligaties worden beschouwd als een van de veiligste investeringsinstrumenten. Met andere woorden, als jij 100 euro op een bank hebt, investeert de bank jouw 100 euro in deze Amerikaanse staatsobligaties. Wanneer je jouw geld gaat pinnen, worden deze staatsobligaties verkocht om jouw geld terug te geven. Je hebt namelijk feitelijk een claim bij de bank en dus recht op jouw geld.

In 2020 waren de rentes zeer laag, en hebben banken wereldwijd massaal geïnvesteerd in deze Amerikaanse staatsobligaties. Maar sinds januari 2022 zijn we beland in een economische crisis met zeer hoge inflatie wereldwijd. Als gevolg hiervan heeft de Federal Reserve (FED), de Amerikaanse Centrale Bank, besloten om de rente te verhogen om de hoge inflatie te beteugelen. Zoals je al weet, leidt hoge inflatie tot hoge prijzen van producten en goederen en kan het leiden tot een nog ernstigere economische crisis. Dit kan op zijn beurt leiden tot een daling van de waarde van de Amerikaanse staatsobligaties, omdat de hogere rente de vraag naar deze obligaties vermindert. Als gevolg hiervan daalt de waarde van de obligaties die banken in bezit hebben, en dit kan het vermogen van banken om aan hun financiële verplichtingen te voldoen in gevaar brengen, zoals in het geval van SVB.

Gevolgen van renteverhoging op staatsobligaties

Wanneer de Federal Reserve (FED) de rente verhoogt, betekent dit dat de kosten van het lenen van geld toenemen. Dit kan leiden tot een afname van de vraag naar staatsobligaties omdat investeerders mogelijk hun geld naar andere beleggingsinstrumenten verplaatsen die nu meer rendement bieden. Als de vraag naar staatsobligaties afneemt, zal hun prijs dalen omdat er minder vraag is op de markt. Dit komt doordat obligaties een vast rendement hebben en als de rentevoeten elders hoger zijn dan het rendement op de obligatie, dan zal de prijs van de obligatie moeten dalen om het aantrekkelijker te maken voor investeerders om deze te kopen.

Bovendien kan een renteverhoging door de FED ook leiden tot een algemene stijging van de rente op de markt, omdat andere leners zoals banken en bedrijven de hogere rentekosten kunnen doorberekenen aan hun klanten. Dit kan ook de vraag naar staatsobligaties verminderen omdat de kosten van het lenen voor andere entiteiten ook zijn gestegen, waardoor de vraag naar obligaties kan afnemen.

Een renteverhoging door de FED leidt dus tot een afname van de vraag naar staatsobligaties, omdat de kosten van het lenen toenemen en investeerders mogelijk elders hun geld plaatsen voor een hoger rendement. Dit leidt weer tot een prijsdaling van staatsobligaties op de markt.

Liquiditeitsproblemen bij Banken

In plaats van contante tegoeden aan te houden, hebben banken de tegoeden van hun klanten geïnvesteerd in goedkope staatsobligaties, waaronder ook SVB. Bij de aanschaf van deze obligaties waren de rentetarieven laag, maar deze zijn sindsdien sterk gestegen, zoals eerder beschreven. Dit heeft geleid tot een aanzienlijke waardedaling van de obligaties. Toen klanten hun tegoeden wilden opnemen, moest de bank een deel van de obligaties met verlies verkopen om hun tegoeden, zoals spaargeld, te kunnen uitkeren.

Dit leidde tot paniek onder klanten, wat resulteerde in een bankrun op de bank. Als gevolg van deze bankrun verloor de bank haar liquiditeit en kon zij niet meer aan haar verplichtingen voldoen, wat leidde tot het faillissement en de sluiting van de bank door de Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC).

Op het moment van schrijven lijden alle grote banken aan netto ongerealiseerde verliezen op hun staatsobligatie-investeringen (obligaties die in waarde zijn gedaald maar nog niet zijn verkocht) als gevolg van de stijgende rente. Bij banken in de Verenigde Staten alleen al gaat het om bijna $1000 miljard. Ondertussen weten wij dat 3 Amerikaanse banken failliet zijn gegaan binnen 1 week tijd.

Gevolgen en Oplossing

De gevolgen van deze situatie kunnen ernstig zijn. SVB was voornamelijk een B2B-bank, waarbij veel beursgenoteerde en kleine bedrijven bankierden. Hoewel er een depositogarantiestelsel was van $250.000 per persoon, was slechts minder dan 20% van de klanttegoeden verzekerd voor dit stelsel. Dit kon een domino-effect veroorzaken waarbij meerdere banken en bedrijven failliet konden gaan, vergelijkbaar met de crisis van 2008.

Inmiddels is bekend dat de limiet van dit depositogarantiestelsel is verhoogd naar oneindig, wat betekent dat alle tegoeden van klanten veilig zijn. Dit probleem lijkt dus opgelost, maar deze oplossing kan weer leiden tot een ander probleem, namelijk inflatie.

De FED heeft besloten om geen directe Bail-out te doen, waarbij de overheid geld van belastingbetalers gebruikt of Centrale Banken geld printen om banken te redden, wat leidt tot meer inflatie. Op dit moment lijkt ook niet gekozen te zijn voor een Bail-in, waarbij de overheid spaartegoeden van klanten van de bank gebruikt om de verliezen van de banken te dekken. In plaats daarvan is er een nieuw product gecreëerd genaamd het Bank Term Funding Program (BTFP).

Met dit nieuwe programma biedt de FED banken een kortetermijnlening aan op de “Par Value” van de obligaties, zodat ze het verlies op de obligaties kunnen dekken. Hierdoor kunnen banken klanten hun tegoeden betalen wanneer zij hun geld willen opnemen bij de bank. Maar tegelijkertijd zorgt dit er ook voor dat banken oneindig obligaties kunnen blijven kopen, omdat zij toch gedekt worden via deze kortetermijnleningen met weinig voorwaarden. Met andere woorden, dit kan leiden tot meer geldcreatie terwijl we al in een periode van hoge inflatie zitten.

Tevens weten we dat als gevolg van de financiële problemen bij SVB, de aandeelhouders van SVB hun geld zijn kwijtgeraakt door het ineenstorten van de bank (lees meer). Bovendien hebben de directeuren van de bank enkele dagen voor deze ineenstorting hun aandelen verkocht.

Is er niets geleerd uit de crisis van 2008?

Tijdens de financiële crisis van 2008 kwamen veel banken in de problemen vanwege de subprime-hypotheekcrisis, ook mede als gevolg van lage rente. Dit leidde tot een reeks bailouts van banken, waaronder Bear Stearns, die uiteindelijk werd overgenomen door JPMorgan Chase. Ondanks deze inspanningen om de financiële stabiliteit te handhaven, ging Lehman Brothers failliet en veroorzaakte het een domino-effect waardoor andere banken in de problemen kwamen of failliet gingen. De Federal Reserve moest toen ook ingrijpen om de schade te beperken, onder andere door Quantitative Easing (QE) te introduceren.

QE is een monetair beleid waarbij Centrale Banken de geldhoeveelheid in de economie vergroten door staatsobligaties en andere activa te kopen. Hierdoor wordt er nieuw geld gecreëerd en in de economie gepompt, met als doel de economische activiteit te stimuleren en de inflatie te verhogen. QE kan echter ook leiden tot inflatie en devaluatie van de valuta.

De recente situatie op de financiële markten lijkt enigszins op de situatie tijdens de crisis van 2008.

Wat we kunnen verwachten

Deze nieuwe constructie lijkt sterk op een nieuwe vorm van QE (Quantitative Easing), oftewel extra geldcreatie. Deze reddingsactie zal leiden tot meer inflatie, terwijl de inflatie al niet onder controle was.

De FED kan nu naar mijn mening twee kanten op:

1. De rente blijven verhogen om geen hyperinflatie te veroorzaken, maar dat betekent wel dat we in een hoog inflatoir tijdperk blijven hangen. Een bijkomend effect hiervan kan zijn dat banken nog grotere risico’s gaan nemen omdat zij totaal geen risico meer lopen.
2. De renteverhoging pauzeren, stoppen of verlagen om de geldprintmachinerie te stoppen. Maar als zij dit doen, kunnen banken alsnog op korte termijn failliet gaan als gevolg van liquiditeitsproblemen.

Wat er ook gebeurt, deze situatie lijkt op uitstel van executie. We kunnen verwachten dat de waarde van geld wereldwijd nog sneller zal dalen, waardoor de prijzen van producten en goederen snel blijven stijgen. Of we zullen over enkele jaren een mega crash in de financiële markten zien.

Gezien de problemen met ons huidige monetaire beleid lijkt de komst van CBDC (Central Bank Digital Currency) onvermijdelijk.

Wat je kunt doen

Deze situatie rondom SVB en banken benadrukt weer de risico’s van ons huidige monetaire systeem, met name het Fractional Reserve Banking. Het belang van klantenvertrouwen in de banksector wordt hiermee ook benadrukt. De lange-termijn impact van deze situatie blijft onzeker, maar het dient als herinnering dat de banksector transparant en verantwoordelijk moet opereren om het publieke vertrouwen te behouden.

Ook is dit weer een les voor mensen die blindelings vertrouwen op banken en al hun geld bij één bank parkeren. Verspreiding van spaargeld over verschillende banken is erg belangrijk. Daarnaast is het essentieel dat we leren van dit soort situaties, omdat inflatie waardevermindering veroorzaakt en de prijzen van producten en diensten hard doet stijgen. Inflatie zorgt ervoor dat spaargeld verdampt.

De enige oplossing is om fiatgeld, geld zonder intrinsieke waarde, om te zetten in assets die wel waarde hebben, zoals aandelen, grondstoffen, vastgoed, crypto en andere assets. Het belang van investeren wordt steeds groter vanwege dit soort situaties.

Meer investeren, minder sparen

Er zijn dus verschillende redenen waarom mensen JUIST in deze tijd meer zouden moeten investeren en minder zouden moeten sparen.

• Ten eerste is spaargeld op lange termijn gevoelig voor inflatie. Inflatie zorgt ervoor dat de waarde van geld afneemt, wat betekent dat spaargeld in de loop van de tijd minder waard wordt. Door te investeren in activa die in waarde kunnen groeien, zoals aandelen, vastgoed of cryptocurrencies, kunnen mensen hun vermogen beschermen tegen inflatie. Gezien het feit dat we een No Reserve Banking-systeem hebben, gekoppeld aan een nieuw programma genaamd het Bank Term Funding Program, zal er meer geld worden gecreëerd. Hierdoor zullen we waarschijnlijk hogere inflatie zien dan we ooit eerder hebben gezien.
• Ten tweede bieden veel investeringen de mogelijkheid om een hoger rendement te behalen dan spaarrekeningen. Historisch gezien hebben veel activaklassen, zoals aandelen, vastgoed en grondstoffen, een hoger rendement op de lange termijn dan spaarrekeningen.
• Ten derde biedt investeren ook de mogelijkheid om inkomen te genereren. Bijvoorbeeld, vastgoedbeleggingen kunnen huurinkomsten opleveren en beleggingen in dividendaandelen kunnen dividenduitkeringen genereren. Dit kan een alternatieve bron van inkomen bieden, wat vooral belangrijk kan zijn voor mensen die afhankelijk zijn van vast inkomen, zoals gepensioneerden.
• Ten slotte kan investeren ook een manier zijn om bij te dragen aan de economische groei en ontwikkeling. Door te investeren in bedrijven en projecten kunnen mensen bijdragen aan de creatie van nieuwe banen en de ontwikkeling van nieuwe technologieën en innovaties.

Kortom, in een tijd van lage rentetarieven en hoge inflatie is het belangrijk om te overwegen om te investeren in plaats van te sparen om de groei van uw vermogen op de lange termijn te bevorderen en om een alternatieve bron van inkomen te creëren. Natuurlijk is het belangrijk om uw investeringen zorgvuldig te onderzoeken en te begrijpen welke risico’s eraan verbonden zijn voordat u beslissingen neemt over uw financiën.

Let op: de informatie die hier wordt verstrekt, is alleen bedoeld voor informatieve doeleinden en vormt geen financieel advies. Het gebruik van deze informatie is volledig op eigen risico en er wordt geen garantie gegeven voor de juistheid, volledigheid, actualiteit of geschiktheid van deze informatie voor welk doel dan ook. Het is ten zeerste aanbevolen om professioneel financieel advies in te winnen voordat u beslissingen neemt op basis van de hier verstrekte informatie.